مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی

مقدمه: رفتار اخلاقی از موضوعات مهم تمامی سازمان‌ها و به ‌ویژه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله سرمایه فکری و مسؤولیت‌‌پذیری اجتماعی قرار بگیرد. این مطالعه با هدف بررسی رابطه سرمایه فکری و مسؤولیت‌‌پذیری اجتماعی با رفتار اخلاقی اعضای هیأت‌علمی انجام شد.

روش‌ها: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و روش جمع‌آوری داده‌ها بررسی پیمایشی بود. جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیأت‌علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعداد 183 نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه سرمایه فکری (بونتیس، 1998) با ضریب آلفای 83/0، پرسشنامه مسؤولیت‌‌پذیری اجتماعی (قلاوندی و همکاران، 1393) با ضریب آلفای 81/0 و پرسشنامه رفتار اخلاقی (سوانسون و هیل، 1993) با ضریب آلفای 91/0 بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه هم‌زمان استفاده شد.

نتایج: مقدار ضرایب همبستگی سرمایه فکری و مؤلفه‌های آن: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه‌ای با رفتار اخلاقی به ترتیب برابر با 402/0، 297/0، 225/0 و 229/0 بود (01/0p<). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سرمایه فکری 17 درصد از واریانس رفتار اخلاقی را تبیین می‌کند (05/0p<). هم‌چنین مقدار ضرایب همبستگی مسؤولیت‌‌پذیری اجتماعی و مؤلفه‌های آن: اقتصادی، قانونی، اخلاقی و خیرخواهانه با رفتار اخلاقی به ترتیب برابر با 507/0، 291/0، 414/0، 38/0 و 367/0 بود (01/0p<). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مسؤولیت‌‌پذیری اجتماعی 9/25 درصد از واریانس رفتار اخلاقی را تبیین می‌کند(05/0p<).

نتیجه‌گیری: با ارتقای سرمایه فکری و مسؤولیت‌‌پذیری اجتماعی اعضای هیأت‌علمی می‌توان انتظار به بود رفتار اخلاقی آنان را داشت.