مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی

مقدمه: با گذر از عصر دیجیتال و ورود به عصر سایبر در دنیای تکنولوژی، متخصصین علوم پزشکی برای تأمین نیاز‌های اطلاعاتی و ارتباطی خود ناگزیر به استفاده از سیستم‌های مفهومی متفاوتی شده‌اند. هر کدام از مفاهیم علمی نوظهور دارای بار معنایی خاصی هستند که باید در زمینه خود باز تعریف شوند، تا بتوان در سیستم‌های مفهومی علوم تخصصی از جمله آموزش پزشکی از آنها بهره برد. هدف از این مطالعه بررسی سیستم مفهومی شکل گرفته ناشی از تغییرات یادگیری مبتنی بر تکنولوژی در نظام آموزش علوم پزشکی، با نگاهی نقادانه و پیشنهاد مفهوم آموزش پزشکی سایبری در سیستم یادگیری علوم پزشکی است.

روش‌ها: این مطالعه مروری در سال 1394با رویکرد مرور نیمه نظام‌مند متون و با دیدگاهی نقادانه انجام شد ، مفاهیم کلیدی در موضوع مورد پژوهش در پایگاه‌های اطلاعاتی مرتبط (پایگاه پاب مد سنترال  و گوگل اسکولار ) در بازه زمانی 1980 تا 2015 میلادی، با کلید واژه‌های تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، آموزش پزشکی، تکنولوژی آموزشی، یادگیری مبتنی بر تکنولوژی، یادگیری سایبری، انفورماتیک پزشکی، جستجو شدند.

نتایج: تلفیق مفاهیم و اصطلاحات علوم انفورماتیک و یادگیری، ترمینولوژی گسترده‌ای را وارد چرخه علمی نموده است. گستردگی و ناهمگونی مفاهیم، در حیطه آموزش پزشکی مبتنی بر تکنولوژی، مدیریت محتوای علمی را دشوار ساخته است. در این پژوهش نهادینه‌سازی مفهوم سایبر در سطوح مختلف نظام آموزش پزشکی، با هدف مدیریت دانش علوم پزشکی در عصر معاصر و آماده‌سازی یک سیستم مفهومی تخصصی برای نسل آینده پزشکان و سایر متخصصین علوم سلامت پیشنهاد شد.

نتیجه‌گیری: تفکر نقادانه و اتخاذ رویکردهای هوشمندانه برای بازنگری و حتی بازتعریف برخی مفاهیم مبتنی بر تکنولوژی در حیطه آموزش پزشکی از مفاهیم پایه تا طراحی، شکل‌گیری و توسعه مراکز علمی آینده مانند دانشگاه‌های پزشکی مجازی ضروری است.