Nouraei M H, Aboutorabi R, Avizhegan M. Study of the method, lead to upgrading quality in training medical students in Orthopedic Units, by clinical anatomy recall1. Iranian Journal of Medical Education 2013; 13 (3) :257-259
URL:
http://ijme.mui.ac.ir/article-1-2317-fa.html
نورایی محمد هادی، ابوترابی روشنک، آویژگان مریم. آموزش ادغام یافته آناتومی کاربردی در دوره اکسترنی بخش ارتوپدی برای دانشجویان پزشکی: گزارش یک تجربه. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 1392; 13 (3) :257-259
URL: http://ijme.mui.ac.ir/article-1-2317-fa.html
، avizhgan@yahoo.com
چکیده: (13501 مشاهده)
مقدمه: دروس علوم پایه یکی از پایههای اساسی دانش پزشکی است که بخش عظیمی از برنامه آموزش پزشکی به آن اختصاص دارد(1). آموزش این دوره باید به گونهای باشد که دانشجویان ارتباط مطالب با حرفه پزشکی و کاربرد آنها در عملکرد بالینی را به روشنی درک کنند(2). علم آناتومی بخشی از علوم پایه است که در آن دانشجویان با واژههای اولیه زبان پزشکی آشنا میشوند، برای اغلب آنها آناتومی یادآور آموزش مطالبی در مورد استخوانهای بیجان و تشریح قسمتهای مختلف یک جسد است(3و4)؛ در حالی که اگر دانشجویان نتوانند ساختارهای آناتومیک و نحوه کارکرد آنها را در یک فرد سالم و زنده مشاهده کنند، آموزش آناتومی هیچ ارزشی نخواهد داشت(5).
از طرف دیگر، فهم عمیق و دقیق مطالب رشته ارتوپدی که با جراحی اندامها و ستون فقرات سروکار دارد، نیازمند دانستن کامل آناتومی اندامها و ستون فقرات در حین اعمال جراحی یا ویزیت بیماران در درمانگاه، اورژانس و نیز بر بالین بیماران بستری میباشد. دانشجویان پزشکی در سالهای اول و دوم دوره تحصیل خود علوم تشریح را میگذرانند و در سال پنجم وارد بخش ارتوپدی میشوند. اکثر اساتید ارتوپدی در هنگام توضیح مطالب در کلاسها، راند بخشها، درمانگاه و اتاقهای عمل ارتوپدی، با مشکل فراموشی مطالب آموخته شدهی آناتومی در دانشجویان پزشکی مواجه میشوند و امکان آموزش دوباره مطالب آناتومی، به علت کمبود زمان حضور دانشجویان در این بخشها (یک ماه) و تراکم مطالب بالینی نیست.
در حال حاضر رویکردی جهانی در زمینه لزوم آموزش همزمان آناتومی و مبانی بالینی در دوره آموزش پزشکی وجود دارد(6). برای اولین بار برنامه آموزش ادغام یافته آناتومی دانشجویان دوره اکسترنی ارتوپدی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، با هدف یادآوری مطالب آناتومی ضروری بر روی موارد شایع دوره ارتوپدی وکاربردی شدن محتوای آناتومی، طراحی و اجرا گردید. در این نوشته، گزارش اجرا و ارزشیابی این مداخله ارائه میگردد.
روش: این مطالعه گزارش اجرای برنامهی ادغام آموزش آناتومی دوره علوم پایه و بالینی است که از بهمن لغایت اردیبهشت 1390 در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به مدت چهار ماه به صورت پایلوت انجام شد. این برنامه در دوره اکسترنی ارتوپدی برای کلیه دانشجویان پزشکی که وارد دوره ارتوپدی در این چهار ماه متوالی شدند، صورت گرفت (74 نفر). این افراد به صورت تصادفی به دو گروه تجربی (39 نفر در بیمارستان کاشانی) و شاهد (35 نفر در بیمارستان الزهرا (س)) تقسیم شدند. به هر دو گروه تجربی و شاهد توسط اعضای هیأتعلمی ارتوپدی در طی هفته اول مطالب نظری ارتوپدی آموزش داده شد و در طی هفته دوم تا چهارم، تحت آموزش بالینی در بخش، درمانگاه و اورژانس قرار گرفتند. با این تفاوت که اعضای هیأتعلمی رشته آناتومی (گروه علوم تشریحی دانشکده پزشکی)، به دانشجویان گروه تجربی، هفتهای یک روز و به مدت چهار هفته در بیمارستان کاشانی، درس آناتومی را آموزش میدادند. آموزش این گروه در زمینه ضرورت و اهمیت ادغام آناتومی و ارتوپدی، یادآوری آناتومی اندامهای فوقانی و اندام تحتانی، بررسی بیماریهای رایج ارتوپدی مرتبط با اختلالات آناتومیکی بود. در این روش موارد بیماری با موارد سالم در تصاویر آناتومی مقایسه میشد. روش تدریس این مطالب به روش سخنرانی، پرسش و پاسخ و مسأله محور با استفاده از کامپیوتر و ویدیو پروژکتور با استناد به منبع آناتومی "گری" بود. در ضمن دانشجویان با طرح سؤالات وموضوعاتی در زمینه ادغام آناتومی اندام با موارد بالینی ارتوپدی و جهتدهی آناتومی اندام به سمت آناتومی بالینی در طی دوره آموزش داده شدند.
در پایان جلسات آموزشی، میزان یادگیری دانشجویان در ارتوپدی از طریق برگزاری آزمونی ارزیابی شد. این آزمون به شکل آزمون چهار گزینهای متشکل از 30 سؤال با وزن مساوی بود. نمره دانشجویان نهایتاً بر مبنای 20 محاسبه و گزارش میشد. سپس میانگین نمرات گروه مورد و شاهد با آزمون تی مستقل مقایسه شد. به علاوه جهت آگاهی از میزان رضایتمندی دانشجویان از نحوه تدریس نظرسنجی انجام گرفت. از آنان درخواست شد نظرات خود را در سه بخش «نکات مثبت»، «نکات منفی» و همچنین پیشنهادات ارائه نمایند. نظرات دانشجویان به صورت کیفی تجزیه و تحلیل شد.
نوع مطالعه:
نامه علمی |
موضوع مقاله:
شيوه هاي آموزش دریافت: 1391/6/15 | پذیرش: 1392/2/18 | انتشار: 1392/3/12 | انتشار الکترونیک: 1392/3/12
ارسال پیام به نویسنده مسئول