جواد جواهری، زیبا فرج‌زادگان ، بهزاد شمس، رویا کلیشادی، غلام‌رضا شریفی‌راد، مینا عسگری، مریم خیرمند،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۹ )
چکیده
مقدمه: عادت‌های تغذیه‌ای ناسالم به همراه شیوه‌ی زندگی کم‌تحرک در کودکان و نوجوانان، تهدیدی اساسی برای سلامت حال و آینده این گروه سنی بوده که جامعه را مستعد اپیدمی بیماری‌های مزمن طی دو دهه آینده می‌کند. هدف این مطالعه ارزیابی روش‌های مختلف آموزش سبک زندگی سالم به نوجوانان از نظر قابلیت اجرا و کاربردی بودن در محیط مدارس، از دیدگاه ذینفعان و مجریان برنامه، به کمک الگوی CIPP می‌باشد.
روش‌ها: این مطالعه از نوع ارزشیابی میدانی است که به کمک الگوی CIPP انجام شد. شش‌صد نفر از دانش‌آموزان پسر و دختر مدارس راهنمایی خمینی‌شهر اصفهان، به طور تصادفی به سه گروه تحت مداخله آموزش به طور مستقیم به دانش‌آموزان (A)، آموزش به دانش‌آموزان از طریق والدین (B)، آموزش به دانش‌آموزان از طریق مربیان (C)، تخصیص داده شدند. برنامه‌های آموزشی در مورد تغذیه سالم و فعالیت فیزیکی مناسب به مدت یک ماه و به سه روش مختلف ارائه گردید. ارزیابی اثربخشی به وسیله انجام مصاحبه با ذینفعان برنامه و به کمک فرم‌های نظرسنجی صورت گرفت. اطلاعات مربوط به ارزشیابی برنامه برای گروه‌های تحت مداخله به کمک چک‌لیست محقق‌ساخته برگرفته از چک‌لیست الگوی CIPP (نسخه ۲۰۰۷ )جمع‌آوری گردید.
نتایج: بالاترین امتیاز ارزشیابی در مرحله «توافقات قراردادی» و «ا ثربخشی برنامه» از چک‌لیست الگوی CIPP به ترتیب به گروه والدین (B) و گروه دانش‌آموزان (A) تعلق داشت. نتایج نظرسنجی از ذینفعان برنامه (دانش‌آموزان- والدین – مربیان) نشان داد بالاترین امتیاز، مربوط به گروه مداخله دانش‌آموزان(A) است.
نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر موثرترین و عملی‌ترین روش آموزش سبک زندگی سالم به نوجوانان را «آموزش مستقیم و بدون واسطه به خود آنها» معرفی می‌کند.
اعظم زیبایی، حسن غلامی، مسعود زارع، حسین مهدیان، مهدی حارث آبادی،
دوره ۱۳، شماره ۱۰ - ( ۱۰-۱۳۹۲ )
چکیده
مقدمه: خشم، از علل اصلی مراجعه نوجوانان به مراکز مشاوره و روان درمانی است و به عنوان مشکل اصلی بهداشتی در سنین نوجوانی مطرح است. بنابراین استفاده از شیوه‌های پیشگیرانه و کارآمد مدیریت خشم ضروری به نظر می‌رسد. هدف از این مطالعه، تعیین تأثیر برنامه آموزش مبتنی بر وب بر شدت خشم نوجوانان در مدارس راهنمایی دخترانه مشهد است.
روش‌ها: این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. واحدهای پژوهش را ۱۳۰ نفر از دانش‌آموزان دختر مدارس راهنمایی ناحیه ۴ مشهد تشکیل دادند که بر اساس تخصیص تصادفی به ۲ گروه تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه مشخصات واحدهای پژوهش و پرسشنامه شدت خشم نلسون بود که در دو مرحله قبل از مداخله و یک ماه بعد از مداخله تکمیل شد. مداخله شامل برنامه مدیریت خشم از طریق وب بود که برای گروه تجربی اجرا شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری کای اسکوئر، تی زوجی، تی مستقل و کو واریانس صورت گرفت.
نتایج: آزمون آماری کای اسکوئر نشان داد که دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک همگن هستند. هم‌چنین یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که نمره خشم بین دو گروه تجربی و شاهد قبل از مداخله اختلاف آماری معناداری را نشان نداد ولی بعد از مداخله از مجموع ۱۵۶ امتیاز، نمره خشم در گروه تجربی۴/۲۰±۲/۸۹ بود که به طور معناداری پایین‌تر از همین نمره در گروه شاهد ۴/۱۶+۰/۹۸ بود(۰۰۰۱/۰=p).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده برنامه کنترل و مدیریت خشم، به روش غیر حضوری و با استفاده ازآموزش وب در منزل شیوه‌ای مؤثر برای بهبود کنترل خشم است، لذا پیشنهاد می‌شود از این روش در مدارس کشور استفاده شود.
