۱۴ نتیجه برای دانشگاهها
علیرضا یوسفی، محمدحسین یارمحمدیان، میترا دادمان،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
مقدمه: شاخصهای کارآیی درونی در آموزش عالی قادر خواهند بود با سنجش تعامل درون دادها، فرایندها و بروندادها، کیفیتها را در قالب کمّیها نشان داده و به عنوان یک نظام ارزشیابی مدون، علمی و نهادینه برای ارزیابی دانشگاههای کشور مورد استفاده قرار گیرند. این پژوهش با هدف تدوین شاخصهای سنجش کارآیی درونی دانشگاههای علوم پزشکی انجام گردیده است. روشها: در این مطالعه توصیفی، ابتدا کلیه شاخصهای عملکردی براساس بررسی متون استخراج و طبقهبندی گردید. سپس براساس مطالعات طراحی آموزشی و با استفاده از مدل تعریف نظری و با نظرخواهی از میزگرد متخصصین، پرسشنامهای به صورت چکلیست، شامل ۸ حوزه و ۱۵۲ شاخص تهیه گردید و در اختیار ۵۰ نفر از صاحبنظران آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، که به صورت هدفمند برگزیده شده بودند، قرار گرفت. دادهها با نرمافزار SPSS به صورت درصد در جداول توزیع فراوانی محاسبه گردید. نتایج: کلیه ۱۵۲ شاخص در ۸ حوزه تدوین شده از نظر صاحبنظران، که دارای ۴ ملاک اصلی یک شاخص، یعنی، قابلیت برنامهریزی، ارزیابی، اندازهگیری و ارتقای کیفیت بودند، در سطح مطلوب ارزیابی شده و برای سنجش کارآیی درونی در دانشگاههای علوم پزشکی و اعتباربخشی مناسب تشخیص داده شدند. نتیجهگیری: شاخصهای سنجش کارآیی درونی دانشگاهها، معرفی شده در این مطالعه، مطابق با شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور میتواند به عنوان یک ابزار برای مقایسه وضعیت مطلوب نسبت به وضعیت موجود، علاوه بر ارزشیابی و اعتباربخشی، برنامهریزان را در جهت ارتقای کیفیت آموزشی یاری رساند.
فرزانه امینپور، پیام کبیری، همایون ناجی،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۸۷ )
چکیده
مقدمه: مطالعات متعددی گواه رشد قابل ملاحظه فعالیتهای پژوهشی و تولیدات علمی ایران طی سالیان اخیر میباشد. در این میان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به عنوان یک دانشگاه مادر، دارای جایگاه ویژهای بوده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در طول حیات این دانشگاه یعنی از بدو تأسیس آن در سال ۱۳۶۴ تا سال ۱۳۸۵ بود. روشها: این پژوهش یک مطالعه از نوع توصیفی است که بر اساس دادههای بازیابی شده از بانک اطلاعاتی Web of Science ISI و نیز بانک اطلاعاتی Medline صورت گرفت. نتایج: پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در طی سالهای مورد بررسی موفق به نمایهکردن ۳۱۳ مقاله علمی در مدلاین و ۳۵۰ مقاله در ISI شدهاند. دانشکده پزشکی در زمینه تولیدات علمی نمایه شده در دو بانک اطلاعاتی مذکور در صدر دانشکدهها و مراکز وابسته به این دانشگاه قرار گرفت. نتیجهگیری: پژوهش حاضر بیانگر رشد قابل توجه مقالات علمی این دانشگاه، خصوصاً از سال ۱۳۷۹ به بعد میباشد. برقراری سیستم پرداخت پاداش به نویسندگان مقالات، ایجاد و گسترش زیرساختار شبکه اینترنت و ارائه خدمات اینترنتی در دانشگاه، اشتراک بانکهای اطلاعاتی و مجموعه مجلات الکترونیکی و برگزاری کارگاههای آموزشی روش تحقیق و مقالهنویسی از عمده دلایل این پیشرفت بشمار میرود.
فرنگیس شوقی شفق آریا، کمال درانی، ابوالفتح لامعی، رضا لباف قاسمی،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۹ )
چکیده
زمینه: در سالهای اخیر رویکردهای مختلف مدیریت کیفیت مانند اعتباربخشی، مدیریت جامع کیفیت، نظام پیشنهادات ایزو ۹۰۰۰ و بهرهوری در دانشگاههای علوم پزشکی مورد توجه قرار گرفته و هر دانشگاه دلایلی برای انتخاب آنها داشته است. هدف از انجام این پژوهش تعیین رویکردهای انتخاب شده در دانشگاههای علوم پزشکی و آگاهی از دلایل انتخاب و اقدامات به عمل آمده در راستای آن رویکردها است.
روشها: مطالعه حاضر از نوع پیمایشی بود.جامعه آماری را معاونین آموزشی کلیه ۴۱ دانشگاه علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل داده بودند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محققساختهای شامل ۲۷ سؤال بود.
نتایج: شصت و دو درصد دانشگاهها رویکرد مدیریت جامع کیفیت، ۴۶ درصد نظام پیشنهادات،۴۱ درصد اعتباربخشی، ۲۲ درصد بهرهوری و ۱۶ درصد رویکرد ایزو۹۰۰۰ را انتخاب کرده بودند. از بین دلایل، دلیل «آشنایی با الزامات رویکرد» بیشترین تأثیر را (۶۹ درصد) در انتخاب رویکرد اعتباربخشی و کمترین تأثیر را (۶۲ درصد) در انتخاب ایزو داشته است. دلیل «آگاهی و اعتقاد» بیشترین تأثیر را (۷۵ درصد) در بهرهوری و کمترین تأثیر را (۶۹ درصد) در نظام پیشنهادات و دلیل «وزارت متبوع» بیشترین تأثیر را (۷۷ درصد) در ایزو و کمترین تأثیر را (۶۸ درصد) در انتخاب نظام پیشنهادات داشته است. از بین اقدامات، بیشترین «آموزشها» (۶۶ درصد) در مورد رویکرد اعتباربخشی و کمترین (۵۸ درصد) در مورد نظام پیشنهادات ارائه شده است. بیشترین «حمایت» (۶۶ درصد) از ایزو و کمترین (۶۰ درصد) از رویکردهای اعتباربخشی و مدیریت جامع کیفیت به عمل آمده است. «بیشترین موفقیت» (۷۲ درصد) مربوط به رویکردهای بهرهوری و نظام پیشنهادات و کمترین (۶۲ درصد) مربوط به ایزو و اعتباربخشی بوده است.
نتیجهگیری: به نظر میرسد دانشگاهها به علت دستورهای اداری پی در پی دچار سر درگمی شده بودند. با توجه به این که انتخاب آگاهانه و داوطلبانه بیشتر از دستور اداری در انتخاب یک رویکرد میتواند نقش داشته باشد، به همین دلیل رویکرد مدیریت جامع کیفیت که بطور داوطلبانه انتخاب شده بود، فراوانی بیشتری را به خود اختصاص داده بود. لذا پیشنهاد میگردد که با آگاهی دادن به مدیران در مورد مدیریت کیفیت و نهادینه نمودن آن با تغییر فرهنگ سازمانی تحولی در نظام مدیریتی ایجاد شود که سازمانها آن را به عنوان یک ضرورت انکارناپذیر درون سازمانی پذیرفته و برای آن برنامهریزی نمایند.
زهره سهرابی، مهدی یوسفی، سمیه فضایلی، رفعت محبی فر، غلامرضا مرادی، عباس عظیمی،
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۸-۱۳۹۰ )
چکیده
مقدمه: با توجه به گسترش و اهمیت دانشگاههای علوم پزشکی در نظام آموزشی کشور، این مطالعه هدف ردهبندی دانشگاههای علوم پزشکی ایران در حوزه آموزشی بر اساس نهادهها و ستاندهها را دنبال کرده است. روشها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، کارآیی آموزشی ۴۱ دانشگاه علوم پزشکی کشور با استفاده از ۴ نهاده و ۲ستانده در سال ۱۳۸۷ با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج مربوط به اندازهگیری انواع کارآیی حاکی از آن بود که ۲۵ و ۳۲ درصد دانشگاههای علوم پزشکی به ترتیب دارای کارآیی فنی و کارآیی مدیریتی ۱۰۰ درصد بودهاند و ۷۱ درصد از واحدهای مورد مطالعه در مقیاس بهینه فعالیت نمیکردند. به طور متوسط کارآیی فنی دانشگاههای مورد مطالعه ۷۳ درصد به دست آمد. نتیجهگیری: با توجه به وجود ظرفیت ۲۷ درصدی افزایش کارآیی در واحدهای مورد مطالعه میتوان با یک برنامهریزی مناسب و با استفاده از الگوهای برتر کارآیی، هدف ارتقای کارآیی در واحدهای ناکارآ را دنبال کرد.
علیرضا یوسفی، طاهره چنگیز، نیکو یمانی، سهیلا احسانپور، روشنک حسن زهرایی،
دوره ۱۱، شماره ۹ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
مقدمه: اعتباربخشی فرایند کنترل کیفیت و اطمینان در آموزش عالی است که به منظور حصول از احراز حداقل استانداردهای قابل پذیرش است. در این پژوهش سیستم اعتباربخشی مؤسسهای در دانشگاههای علوم پزشکی جمهوری اسلامی بر حسب ضرورت و با تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هدف حفظ و بهبود مستمر کیفیت آموزش و پژوهش و ارائه خدمات طراحی شد.
روشها: تدوین این سیستم طی یک پروژه سه مرحلهای که هر مرحله دربرگیرنده چندین گام بود انجام گرفت. در اجرای مرحله اول چند گروه عملیاتی به مرور تاریخچه، روشها و استانداردهای اعتباربخشی در کشورهای مختلف پرداختند. در مرحله دوم استانداردها و شاخصها بر اساس نظریات کارشناسان و استادان و افراد ذینفع در هر حوزه با تشکیل کار گروه تخصصی و به اجماع رسیدن نظرات آنان، تعیین شدند. در مرحله سوم به منظور توافقسازی، استانداردهای تدوین شده برای ۱۱۷۱ نفر از اساتید و متخصصین در ۴۰ دانشگاه کشور ارسال گردید..
نتایج: پس از کسب نظر موافق صاحبنظران دانشگاههای علوم پزشکی کشور و با مراعات ارزشهای مورد قبول اجتماعی – فرهنگی کشور و در تناسب با نظام اجرایی و الزامات قانونی جمهوری اسلامی ایران استانداردهای اعتباربخشی مؤسسهای در قالب ده حوزه، ۹۵ استاندارد و ۵۰۴ شاخص تدوین شد. استانداردهایی که بیشتر از ۷۰ درصد پاسخدهندگان موافق قرار گرفتن آن تحت استانداردهای ضروری بودند، به عنوان استانداردهای ضروری در نظر گرفته شدند. مابقی استانداردها به عنوان استانداردهای ترجیحی قلمداد گردیدند.
نتیجهگیری: توجه و پیروی از استانداردهای ملی اعتباربخشی، دانشگاههای علوم پزشکی نقش مهمی در ارتقای سیستم بهداشتی درمانی کشور ایفا خواهند نمود. همچنین استقرار سیستم اعتباربخشی در سطح ملی بر اساس نتایج این پروژه میتواند موجبات پذیرش بیشتر دانشگاههای کشور در مجامع بینالمللی را فراهم نماید.
مهرداد فرزندی پور، زهرا میدانی ، حمید رضا گیلاسی ،
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۲ )
چکیده
مقدمه: وب سایتها یکی از گامهای اولیه اجرای دولت الکترونیک هستند که ارائه خدمات آنلاین و مشتری محور را در دانشگاهها و سایر سازمانهای دولتی تسهیل میکنند. این مطالعه سعی دارد ارائه خدمات آموزشی پژوهشی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در راستای مدل بلوغ دولت الکترونیک را مورد بررسی قرار دهد.
روشها: این پژوهش به شیوه توصیفی – مقطعی و از طریق تحلیل محتوی و بهینه کاوی وب سایتها در سال ۱۳۹۰ انجام شد. جامعه پژوهش این مطالعه را وب سایتهای۳۷ دانشگاه علوم پزشکی کشور تشکیل میداد. در این بررسی وضعیت وب سایت دانشگاههای علوم پزشکی کشور در ارائه خدمات آموزشی- پژوهشی در چهار مرحله بلوغ دولت الکترونیک شامل اطلاعرسانی، تعاملی، تراکنشی و یکپارچه سازی از طریق چک لیست مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی انجام شد.
نتایج: از لحاظ ارائه خدمات آموزشی- پژوهشی وب سایتهای دانشگاههای علوم پزشکی تیپ ۱ و ۲ به ترتیب با امتیازهای ۹۹/۱ و ۸۹/۱ ( از حداکثر ۳) در سطح متوسط هستند. کلیه دانشگاهها در مرحله یکپارچگی خدمات آموزشی و پژوهشی میانگین امتیاز ۱ از ۳ را کسب کردند.
نتیجهگیری: یافتههای پژوهش مؤید این مطلب است که دانشگاههای علوم پزشکی کشور مراحل اطلاعرسانی و تعاملی دولت الکترونیک را پشت سرگذاشتهاند اما در مراحل تراکنشی و یکپارچگی پیشرفتی نداشتهاند. عدم تحقق دولت الکترونیک در دانشگاههای علوم پزشکی کشور، که از بسیاری از محدودیتها و موانع سایر سازمانها مانند سواد الکترونیک کاربران، دسترسی به اینترنت و ابزار فنآوری اطلاعات مستثنی هستند، مؤید این مطلب است که تحقق دولت الکترونیک در کشورهای در حال توسعه فعالیتهایی ماورای چالشهای فنی را میطلبد.
لیلا والی، مصطفی شکوهی، امین بیگ زاده،
دوره ۱۴، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۳ )
چکیده
مقدمه: اعضای هیأتعلمی به عنوان ارکان اصلی دانشگاهها، نقش مهمی درکیفیت نظام آموزش عالی دارند. با شناخت ویژگیهای مطلوب اعضای هیأتعلمی میتوان کیفیت آموزشی و اثربخشی نظام آموزشی را ارتقا بخشید. هدف از انجام این پژوهش تعیین ویژگیهای یک استاد توانمند از دیدگاه اساتید رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاههای علوم پزشکی کشور است.
روشها: در این مطالعه توصیفی که به صورت مقطعی انجام شد، جامعه آماری آن را کلیه اعضای هیأتعلمی تمام وقت رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاههای علوم پزشکی کشور تشکیل دادند. نمونهگیری به روش سر شماری و شامل کل جامعه پژوهش بود (۴۵نفر). ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود که روایی محتوا و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. پرسشنامه در۶ حیطه طراحی گردید که با معیار پنج درجهای لیکرت ارزیابی شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تی مستقل) استفاده شد.
نتایج: یافتهها نشان داد که اولویتهای اساتید، حیطههای روش تدریس (۳۱/۰±۵۰/۴) و قوانین آموزشی (۵۴/۰±۲۶/۴) بود. میانگین نمره دیدگاه اساتید زن برابر ۳۱/۰±۹۹/۳ و در اساتید مرد برابر ۳۰/۰±۲۴/۴ بود که از نظر آماری این تفاوت معنادار بود (۰۳/۰=P). میانگین کل نمره در افراد بالای ۴۰ سال برابر ۳۳/۰±۰۸/۴ و در افراد زیر ۴۰ سال برابر ۲۵/۰±۳۰/۴ بود که تفاوت آن از نظر آماری معناداربود(۰۳/۰=P) .
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که خصوصیات و ویژگیهای استاد توانمند از نظر اساتید رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در کلیه حیطههای مورد بررسی به خصوص حیطههای روش تدریس، قوانین آموزشی، شخصیت فردی و ارتباط بین فردی از عوامل مهم در ارتقای نظام آموزش عالی و افزایش کیفیت آموزش به شمار میرود.
نادرقلی قورچیان، پریوش جعفری، مصطفی قانعی، شهرام شایان،
دوره ۱۴، شماره ۸ - ( ۸-۱۳۹۳ )
چکیده
مقدمه: یکی از اساسیترین مسائل در مدیریت آموزش عالی، "چگونگی پیوند بین آموزش و پژوهش"است. این مسأله در دانشگاههای علوم پزشکی ایران به لحاظ پیچیدهتر بودن ساختار و وظایف خاص این دانشگاهها در مقایسه با دانشگاههای تحت پوشش وزارت علوم، با چالش بیشتری مواجه است. مطالعه حاضر از طریق بررسی و شناسایی مؤلفههای اصلی و تأثیرگذار بر نحوه تعامل و پیوند بین این دو کارکرد اساسی دانشگاهها در جهان، اقدام به طراحی الگویی متناسب برای ارائه به دانشگاههای علوم پزشکی نموده است.
روشها: با استفاده از مرور مستندات موجود در تارنماهای دانشگاههای اصلی ۱۰ کشور برتر دنیا بر اساس رتبهبندی شانگهای (از هر کشور ۱ تا ۵ دانشگاه)، مؤسسه آموزش عالی تایمز انگلستان (حوزه علوم پزشکی) و همچنین بررسی ادبیات پژوهش مؤلفههای تأثیرگذار بر پیوند بین آموزش و پژوهش جمعآوری و تحلیل گردید. همچنین با استفاده از مدل مفهومی سه شاخگی مؤلفههای به دست آمده بر اساس سه عامل ساختاری، محیطی و رفتاری طبقهبندی شد.
نتایج: نتایج حاصل از بررسی ۳۲ دانشگاه برتر جهان و مرور ادبیات پژوهشی مرتبط، منجر به شناسایی ۱۷ مؤلفه اصلی و ۴۲ زیر مؤلفه گردید که موارد مذکور بر اساس همگنی آنها با هم در چارچوب مدل مفهومی سه شاخگی طراحی و ارائه گردید. بر اساس مدل مذکور مؤلفهها و زیر مؤلفههای استخراج شده در قالب سه عامل ساختاری، رفتاری و محیطی قابل جاگذاری بوده و ارتباط تعاملی بین آنها مشخص گردیده است.
نتیجهگیری: مجموعه مؤلفههای ارائه شده در مدل مفهومی میتوانند به عنوان اجزای اصلی تدوین «راهبردهای سازمانی» به منظور هم راستا کردن آموزش و پژوهش و بهرهگیری از مزایای این همافزایی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، مورد استفاده قرار گیرد.
فاطمه حاجی حسینی، منصوره زاغری تفرشی، میمنت حسینی، احمدرضا باغستانی،
دوره ۱۵، شماره ۰ - ( ۸-۱۳۹۴ )
چکیده
مقدمه: جو آموزشی یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر موفقیت و رضایت و تعیینکننده چگونگی رفتار در دانشجویان است. اندازهگیری جو آموزشی جهت بازبینی و ایدهالسازی محیط ضروری است. مطالعه حاضر با هدف معرفی ابزارهای اندازهگیری جو آموزشی در دانشگاههای علوم پزشکی، حیطهها و کاربرد آنها انجام شده است. روشها: پژوهش حاضر به صورت مروری بر متون انجام شده که جستجوی مقالههای مرتبط با آن با کلید واژههای "جو آموزشی، محیط آموزشی، ابزارهای اندازهگیری جو آموزشی، ابزارهای اندازهگیری محیط آموزشی، آموزش پزشکی، دانشگاههای علوم پزشکی" به صورت جدا و ترکیبی در پایگاههای اطلاعاتی google scholar، science direct، SID، Iran medex، magiran prequest، Scopus، PubMed، web of science و بدون محدودیت زمانی صورت گرفته است. پس از بررسی مقالهها و حذف رکوردهای تکراری، ابزارهای پرکاربرد اندازهگیری جو آموزشی در دانشگاههای علوم پزشکی و حیطههای آنها معرفی و کاربرد آنها دستهبندی شدند. نتایج: در مروری بر متون حاضر، ۲۵ ابزار پرکاربرد در اندازهگیری جو آموزشی دانشگاههای علوم پزشکی و حیطههای آنها معرفی و کاربرد آنها در سه دسته "تشخیص"، "مقایسه" و" ارزشیابی" دستهبندی شدند. نتیجهگیری: برخی از ابزارهای پرکاربرد اندازهگیری جو آموزشی در دانشگاههای علوم پزشکی، در نام اختصاری و نام کامل مشابهتهایی دارند. همچنین، تعدادی از این ابزارها برای رشتههای خاصی طراحی شده و در کلیه رشتههای علوم پزشکی قابل استفاده نیستند. بنابراین، پژوهشگران هنگام انتخاب ابزار باید به نکات مختلفی مانند نام ابزار و مشابهتهای احتمالی و اختصاص ابزار به رشته مورد نظرشان توجه نمایند.
حسین صمدی میارکلائی، حمزه صمدی میارکلائی،
دوره ۱۸، شماره ۰ - ( ۱-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: امروزه یکی از پیش شرطهای توسعه اقتصادی پویا در کشورهای توسعه یافته، کارآفرینی دانشگاهی و توسعه آن در دانشگاههای علوم پزشکی است. این پژوهش با هدف رتبهبندی و مقایسه دانشگاههای استان مازندران در زمینهی کارآفرینی دانشگاهی انجام شد.
روشها: در این پژوهش کاربردی توصیفی جامعه آماری پژوهش متشکل از اساتید خبره دانشگاهی و افراد خبره حاضر در مراکز رشد دانشگاههای استان مازندران در سال ۱۳۹۴ بود، که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه برای جمعآوری دادههای به کار گرفته شد. تحلیل دادهها نیز با تکنیکهای تاپسیس (TOPSIS) و وزندهی جمعی ساده (SAW) و استفاده از نرمافزار MATLAB انجام گردید.
نتایج: دانشگاه صنعتی بابل (۱۸۱۲/۰؛ ۱۴۴۳/۰w=) دارای بهترین امتیاز در زمینهی کارآفرینی دانشگاهی بود، دانشگاههای علوم پزشکی ساری (۱۶۴۳/۰؛ ۱۳۶۶/۰w=)، و علوم پزشکی بابل (۱۹۹۰/۰؛ ۱۲۷۷/۰w=) نیز رتبههای دوم و سوم را به خود اختصاص دادند.
نتیجهگیری: با توجه به رتبه تقریباً مناسب دانشگاههای علوم پزشکی در میان دانشگاههای استان مازندران، لازم است که دانشگاههای علوم پزشکی با توسعه زیرساختهای موردنیاز جهت توسعه دانشگاه کارآفرین، بتوانند ظرفیتها و تواناییها خود را برای افزایش کارکردهای جدید فراهم سازند.
رقیه ساجدی، عباس خورشیدی، فاطمه حمیدی فر، حمید مقدسی، امیر حسین محمودی،
دوره ۲۱، شماره ۰ - ( ۱-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: همزمان با طرح تحول و نوآوری آموزشی در نظام آموزش سلامت به موازات تحولات سریع در عرصه فنآوری اطلاعات و ارتباطات، توسعه یادگیری الکترونیکی به عنوان یک چالش مطرح است. این پژوهش با هدف طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی در دانشگاههای علوم پزشکی در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ انجام شد.
روشها: پژوهش حاضر یک مطالعه ترکیبی از نوع اکتشافی است. جامعه آماری در بعد کیفی ۳۰ نفر از خبرگان یادگیری الکترونیکی دانشگاههای کشور و در بعد کمی کلیه اعضای هیأتعلمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان بودند. روش نمونهگیری در بعد کیفی غیر احتمالی از نوع هدفمند گلوله برفی بود و در بعد کمی با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای ۱۴۶ نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود. دادهها در بعد کیفی با استفاده از روش کدگذاری استراوس و کوربین (۱۹۹۸) مشتمل بر سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در بعد کمی از طریق تحلیل عاملی تأییدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی در دانشگاههای علوم پزشکی مشتمل بر ۴ بعد دانشگاهی، مناطق آمایشی، ملی - کلان ومنطقهای - بینالمللی است و دارای۲۲ مؤلفه که از۲۲۲ شاخص حاصل شده است. هم چنین در بخش کمی بر اساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی شاخصهای برازش مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی همگی در سطح مطلوبی قرار گرفت.
نتیجهگیری: برای طراحی یادگیری الکترونیکی در دانشگاههای علوم پزشکی باید به ابعاد دانشگاهی، مناطق آمایشی، ملی- کلان و منطقهای - بینالمللی توجه شود.
اسماعیل جعفری،
دوره ۲۲، شماره ۰ - ( ۱-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: عدم صداقت علمی یک مشکل رایج در دانشگاههای سراسر جهان است که با شیوع ویروس کرونا شکل گستردهتری به خود گرفته است. برای مقابله مؤثر با این مشکل، باید زمینهها و اشکال خاصی را که باعث عدم صداقت میشود، شناسایی کرد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسی دلایل (انگیزههای) سوق دانشجویان دانشگاهها علوم پزشکی و اشکال عدم صداقت علمی انجام شد.
روشها: رویکرد پژوهش کیفی و از نوع تحلیل محتوا موضوعی بود. بر همین اساس، با ۲۳ نمونه از دو گروه اعضای هیأتعلمی و دانشجویان در طی سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت و تا حد اشباع نظری به انجام مصاحبه پرداخته شد. برای تحلیل دادههای کیفی از روش تحلیل محتوا موضوعی استفاده شد.
نتایج: دلایل دانشجویان در حرکت به سمت عدم صداقت علمی در بحران کرونا به سه دسته عوامل فردی، فشار اجتماعی و مسائل آکادمیک تقسیم شد. همچنین در این راستا اشکال عدم صداقت علمی در سه قالب تقلب، همکاری و سرقت ادبی نمود پیدا کرد.
نتیجهگیری: رفع فشارهای خانوادگی، زندگی اجتماعی، دانشگاهی و فرهنگی و همچنین حجم کار و سایر فعالیتهای فردی به منظور کاهش تقلب و پدیده عدم صداقت علمی در دانشگاههای علوم پزشکی نیازمند اتخاذ استراتژیها و سیاستهای پیشگیرانه از جمله شکل دادن به ارزشها و هدایت و راهنمایی است.
تازههای تحقیق
اسماعیل جعفری: Google Scholar ,Pubmed
الهام شکیبا، محبوبه سادات فدوی، محمدعلی نادی،
دوره ۲۳، شماره ۰ - ( ۱-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: قدرت سخت، قدرتی کمی همراه اجبار و زور است و مهمترین مولفههای قدرت سخت، توان اقتصادی و نظامی هر کشوری است. هدف این پژوهش تعیین نقش و جایگاه دانشگاههای علوم پزشکی در قدرت سخت ایران است.
روشها: این پژوهش، بصورت کیفی در سال ۱۴۰۱ با استفاده از روش دادهبنیاد انجام شد. در این پژوهش، با ۱۳ نفر از اعضای هیأتعلمی دانشگاههای علوم پزشکی کشور انتخاب شده از طریق روش نمونهگیری هدفمند و گلوله برفی، مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند انجام شد. که با این تعداد محقق به اشباع نظری رسید. برای تجزیه و تحلیل یافتههای کیفی از روش اشتراوس و کوربین استفاده شده است.
نتایج: پس از کدگذاری باز و تدوین مفاهیم اولیه، ۱۸ کد محوری شناسایی شد که در شش کد گزینشی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد عوامل علی شامل ارتقا اقتصاد سلامت، آموزش پاسخگو، تحقیقات بنیادی، دگرگونسازی مدیریتی، آموزش تحولگرا و مدیریت بحران سلامت؛ عوامل زمینهای شامل مدیریت موقعیتمدار و نوزایی علمی؛ عوامل مداخلهگر دربرگیرنده انحصارطلبی سازمانی و خلأ استانداردها؛ راهبردها شامل ضمانت اجرایی، نقشآفرینی سازنده، دانشگاه جامعه محور و استراتژی هدایتی و پیامدها دربرگیرنده شتابدهی سلامت، سلامت نیروی کار و پایداری اقتصادی میشود.
نتیجهگیری: بهینهسازی ارائه خدمات سلامت سبب پایداری اقتصادی و شتابدهی سلامت میشود. کاهش دسترسی به خدمات سلامت، بر رشد اقتصادی اثر منفی دارد. دانش خصوصاً در حیطه سلامت، یکی از فاکتورهای اصلی قدرت ملی است و در تقویت سایر ابعاد قدرت و ارتقاء کیفیت خدمات سلامت نقش اساسی دارد.
فرشید شریفی، سکینه ناروئی، یونس جهانی، علی اکبر حقدوست،
دوره ۲۴، شماره ۰ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: رقابتپذیری رشتههای تحصیلی و عملکرد دانشجویان در قبولی هر دانشگاه، معیاری برای سنجیدن وضعیت آموزشی است. این مطالعه با هدف مقایسه رقابتپذیری رشتههای تحصیلی و مقایسه عملکرد دانشجویان از هر دانشگاه علوم پزشکی در قبولی آزمون کارشناسی ارشد است.
روشها: در این مطالعه مقطعی از نتایج آزمون ورودی کارشناسی ارشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سال ۱۴۰۱ استفاده شد. اطلاعات شامل درصد قبولی دانشجویان در ۴۲ رشته تحصیلی کارشناسی ارشد و از ۵۱ دانشگاه علوم پزشکی بود. درصد پایینتر پذیرش به منزله رقابت بیشتر در نظر گرفته شد و برای مقایسه عملکرد دانشجویان از درصد قبولی هر دانشگاه در آزمون کارشناسی ارشد، استفاده شد و از تحلیل خوشهبندی K-mean برای گروهبندی رقابتپذیری و عملکرد استفاده گردید.
نتایج: میانگین درصد قبولی در ۴۲ رشته مورد بررسی ۲۶/۹ درصد بود. رقابتپذیری رشتهها و مقایسه عملکرد دانشجویان از هر دانشگاه علوم پزشکی در چهار گروه بررسی شد که بیشترین رقابت در گروه اول شامل میکروبشناسی موادغذایی، فن آوری تصویربرداری پزشکی، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، تکنولوژی اتاق عمل، مهندسی پزشکی (بیوالکتریک و زیست مواد)، سم شناسی، شیمی دارویی و آموزش هوشبری با میانگین ۸/۴ درصد پذیرش بود و بهترین عملکرد در پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در گروه اول در دانشگاههای علوم پزشکی اصفهان، شهید بهشتی، تبریز، تهران و ایران با میانگین پذیرش ۲۲/۱ درصد بود.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه در زمینه شناسایی رشتههای رقابتی و غیررقابتی و همچنین عملکرد پذیرش بهتر و ضعیفتر دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد میتواند برای تصمیمگیران آموزشی در جهت بهبود وضعیت آموزشی و عملکرد دانشجویان ارزشمند باشد.