۷ نتیجه برای بهداشت عمومی
زهرا محمدزاده،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۷۹ )
چکیده
مقدمه. با عنایت به ضرورت درگیری فعال دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی با مطالب درسی، به منظور تعمیق هرچه بیشتر یادگیری آنان، روش آموزش با رویکرد مبتنی بر مسأله در درس اپیدمیولوژی دوره عالی بهداشت MPH طراحی و نتایج آن مورد ارزشیابی واقع شد. روشها. در این آزمایش یک گروهی، با توجیه دانشجویان نسبت به اهداف دوره، برای تحقق هدفهای درس ۱۴، مسأله‌ای طراحی گردید که دانشجویان در قالب گروه‌های کوچک سه نفری برای حل مسأله تقسیم و به همکاری فعال پرداختند و نتایج کار آنها در کلاس عرضه و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در پایان روش آموزشی بکار گرفته شده، نظریات دانشجویان در هفت حیطه ازطریق ۱۹ سؤال بسته پاسخ با مقیاس پنج درجه لیکرت و دو سؤال باز پاسخ مورد ارزشیابی قرار گرفت. یافته‌ها. مشاهدات طول دوره حاکی از استقبال شرکت‌کنندگان از روش جدید یاددهی – یادگیری و انجام به موقع تکالیف بود و یافته‌های نظرسنجی نشان داد که در ۷ حیطه مورد سنجش، معدل نمرات از ۹۷/۳ تا ۳/۴ از ۵ متغیر بود. میانگین و انحراف معیار نمره رضایت‌مندی از روش آموزش ۲/۱±۱۸ از ۲۰ بود. بحث. مشابه تحقیقات انجام شده به وسیله سایرین، این روش یاددهی – یادگیری با محوریت دانشجو، با استقبال فراگیران مواجه شد. مشاهدات مدرس در طول نیمسال و یافته‌های ارزشیابی انجام گرفته حاکی از موفقیت‌آمیز بودن روش بود. لذا توصیه می‌شود روش فوق‌الذکر در آموزش دروس مشابه در دوره‌های تحصیلات تکمیلی مورد استفاده قرار گیرد.
حبیب‌اله رضایی، فریبا حقانی،
دوره ۱۱، شماره ۹ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
مقدمه: پژوهشگران عرصه روانشناسی تربیتی، یادگیری را از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند و یافته‌های آنان در تبیین پدیده‌های یادگیری به ارائه نظریه‌های متفاوتی منجر شده است. هر یک از این نظریه‌ها می‌تواند مبین اصول، قوانین و شرایط خاصی برای کاربرد در کلاس درس باشد. هدف از این تحقیق ارائه نمونه‌هایی از موارد کاربرد نظریه‌های یادگیری در بهداشت عمومی است.
روشها: در این مطالعه پایگاه‌های اطلاعاتی شامل sid، iranmedex، irandoc و magiran با کمک کلید واژه‌هایی شامل یادگیری شناختی اجتماعی، نظریه‌ی یادگیری، نظریه رفتاری، نظریه شناختی، نظریه سازندگی، آزوبل و بندورا مورد جستجو قرار گرفت. تعدادی کتب مرتبط نیز مورد بررسی و استفاده قرار گرفت.
نتایج: ازقانون پاداش ثراندیک در طرح رابطین بهداشتی استفاده فراوان می‌شود. فرایند تمیز محرک در درس حشره شناسی برای تمایز بین انواع مختلف حشرات استفاده می‌شود. از تئوری یادگیری-اجتماعی برای آموزش پیشگیری از ایدز استفاده شده است. در تدریس روش تحقیق در علوم بهداشتی از روش آموزش از بالا به پایین استفاده می‌شود.
نتیجه‌گیری: از نظریه‌های یادگیری در بهداشت عمومی بسیار کم استفاده می‌شودولی قابلیت استفاده بالایی از این نظریه‌ها در بهداشت عمومی وجود دارد. بهتر است که برای آشنا ساختن اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌ها، برنامه‌هایی در حوزه نظریه‌های یادگیری طراحی و اجرا گردد تا بدین وسیله زمینه آشنایی و بهره‌گیری از انواع نظریه‌های یادگیری در فرایندیاددهی و یادگیری فراهم شود.
احمد شیرجنگ، مهستی علیزاده، فتحیه مرتضوی، محمد اصغری جعفرآبادی، ابوالفضل جدی،
دوره ۱۲، شماره ۱۰ - ( ۱۰-۱۳۹۱ )
چکیده
مقدمه: کارشناسان بهداشت عمومی، سهم عمده‌ای در اجرای برنامه‌های بهداشتی مراکز بهداشت کشور ایفا می‌نمایند. نظرات شاغلین این رشته درخصوص این که برنامه آموزشی این رشته تا چه حد پاسخ‌گوی نیازهای شغلی دانش‌آموختگان این رشته است، در شناسایی کمبودها در این زمینه کمک می‌کند. لذا هدف این مطالعه بررسی میزان انطباق برنامه آموزشی و محتوای دروس کارشناسی رشته بهداشت عمومی با نیازهای شغلی کارشناسان این رشته در مراکز بهداشت شهرستان‌ها و بررسی انتظارات سیستم سلامت از دیدگاه شاغلین این رشته است. روشها: این مطالعه توصیفی مقطعی برروی ۹۵ نفر از کارشناسان دانش‌آموخته و شاغل بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. افراد با نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته روا و پایا بود که با سؤالاتی میزان کاربرد محتوای دروس پایه، اصلی و اختصاصی برنامه آموزشی رشته کارشناسی بهداشت عمومی را در راستای وظایف شغلی شان بررسی می‌کرد. از آمار توصیفی جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج: کاربرد مجموع دروس دوره کارشناسی بهداشت عمومی درمحیط کاری در حد متوسط (۹/۵۹-۴۰%) بود و دروس پایه کم‌ترین کاربرد را در فعالیت‌های شغلی افراد داشتند (کمتر از ۲۰%). برنامه آموزشی موجود از نظر کاربرد به تفکیک پست‌های سازمانی متعدد متفاوت بوده و بیشترین کاربرد را برای کارشناسان مبارزه با بیماری‌ها و کم‌ترین کاربرد را برای کارشناسان گسترش شبکه داشته است. محتوای ۷۹/۷۱% دروس صرفاً در حیطه دانش ارائه گردیده است. در مجموع فارغ‌التحصیلان شاغل این رشته، رضایت نسبی و متوسطی از دوره آموزشی خود داشتند. نتیجه‌گیری: محتوای دروس و برنامه‌های آموزشی مربوط به رشته بهداشت عمومی با نیازهای شغلی دانش‌آموختگان این رشته کاملاً منطبق نیست. بنابراین انجام اصلاحاتی برای بهبود و ارتقای کیفیت برنامه آموزشی و کارایی این برنامه‌ها در آینده شغلی این کارشناسان تأکید می‌شود.
عاطفه مختاری‌کیا، زهرا اسدی پیری، سامان قاسم‌پور، راضیه علایی، ثریا نورایی مطلق، کتایون بختیار،
دوره ۱۹، شماره ۰ - ( ۱-۱۳۹۸ )
چکیده
مقدمه: رﺷﺘه ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ و اﺷﺘﻐﺎل آیﻨﺪه ﻫﻤﻮاره از ﻧﮑات مهم و ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺨﺶ آﻣﻮزش ﺑﻮده است. این مطالعه با هدف بررسی نگرش دانشجویان رشته بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی لرستان نسبت به رشته تحصیلی و آینده شغلی انجام شد.
روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، دانشجویان مشغول به تحصیل ترم سوم تا ترم هشتم رشته بهداشت عمومی در سال ۱۳۹۷ جامعه پژوهش (۸۴نفر) بودند که با روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار بکارگرفته شده در این مطالعه برگرفته از پرسشنامه سنجش نگرش در دانشگاه مینه سوتای امریکا بود که در ایران توسط صمدی و همکاران ترجمه گردیده است و پایایی و روایی آن تایید شده است. تحلیل داده‌ها از طریق آزمون t مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون همبستگی پیرسون انجام گرفت.
نتایج: میانگین و انحراف معیار نمره نگرش دانشجویان نسبت به رشته تحصیلی و آینده شغلی به ترتیب برابر با ۱/۵±۱۴/۲۷ (میانگین نظری آزمون=۲۷) و ۲۵/۵±۷۹/۲۲ (میانگین نظری آزمون =۲۴) بود. بین نگرش دانشجویان نسبت به رشته تحصیلی و آینده شغلی، همبستگی مستقیم مشاهده شد (۰۰۰۱/۰p> و ۴۷۲/۰r=). عوامل مهمی که سبب نگرش منفی نسبت به آینده شغلی می‌گردد، نگرانی نسبت به آینده‌ی شغلی، مزایای حقوقی نامناسب رشته، عدم تناسب سرفصل و دروس ارائه شده با نیازهای جامعه هستند. مهمترین عوامل نگرش منفی نسبت به رشته تحصیلی، دیدگاه منفی جامعه و دانشجویان سایر رشته‌ها نسبت به رشته است.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج ﻧﮕﺮش داﻧﺸـﺠﻮیان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼـﯿﻠﯽ و آیﻨﺪه ﺷﻐﻠﯽ، منفی (نزدیک به متوسط) بود. تقویت برنامه‌های آموزشی، بازنگری سرفصل و دروس ارائه شده، بهبود کارآموزی دانشجویان و پذیرش دانشجو با توجه به نیاز جامعه و فراهم کردن شرایط استخدامی از عواملی است که می‌تواند در افزایش سطح رضایت از رشته تحصیلی و دیدگاه دانشجویان نسبت به آینده شغلی اثرگذار باشد.
اطهر امید نجف آبادی، مهسا قارزی، نیکو یمانی، محمدرضا رضایتمند، پژمان عقدک، آزیتا رستمی، مژگان اکبرزاده،
دوره ۲۰، شماره ۰ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه: دوره MPH در نظام سلامت ایران به عنوان دوره تربیت مدیران (بالقوه و بالفعل) شناخته شده است. هدف اصلی دوره گواهی عالی بهداشت عمومی (Master of Public Health)، تربیت دانشجویان در جنبه‌های تحلیلی و مهارت‌های مدیریتی مورد نیاز برای ایجاد مدیران بالینی در هر دو زمینه پزشکی و سلامت عمومی است. این مطالعه با هدف نیازسنجی دوره پودمانی MPH مدیریت جهت راه اندازی دوره برای دانشجویان استعداد درخشان رشته پزشکی عمومی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام پذیرفت.
روشها: دراین مطالعه نیازسنجی که به روش دلفی تعدیل شده انجام پذیرفت. در ابتدا مرور کتابخانه‌ای در خصوص دوره‌های MPH در دانشگاه‌های ایران (همدان، شیراز، شهید بهشتی) و جهان (آریزونا، میامی) انجام شد. نتایج مرور متون در جلسه گروه متمرکز جمع‌بندی شد و در قالب یک پرسشنامه طراحی گردید. پرسشنامه در بین ۲۵ نفر از پزشکان عمومی توزیع شد و نتایج با آمارهای توصیفی (فراوانی) تحلیل شد.
نتایج: مرور کتابخانه‌ای سرفصل‌های دوره در دانشگاه‌های داخل و خارج در قالب یک جدول توصیف گردید و با تشکیل۳ جلسه گروه متمرکز پرسشنامه‌ای طراحی شد. نتایج توزیع پرسشنامه در بین ۲۵ نفر پزشک عمومی و تحلیل داده‌های آن عبارت بود از: مدیریت سوانح و بلایا، مدیریت بحران، بهداشت مادران، کودکان، سالمندان، تغذیه و اعتیاد، تعیین گرهای اجتماعی سلامت، مدیریت سلامت در جامعه، جمعیت و سالمندی، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، آموزش بهداشت محیط، بهداشت مدارس، بهداشت حرفه‌ای، آمار و روش تحقیق.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که همه سرفصل‌های تعیین شده به جز پایان‌نامه از نظر بیش از ۷۰ درصد نمونه‌ها از اهمیت بسیار بالا و بالایی برخوردار هستند.
مرادعلی زارعی پور،
دوره ۲۳، شماره ۰ - ( ۱-۱۴۰۲ )
چکیده
استفاده از روش‌های آموزشی برای توسعه مهارت‌های تفکر انتقادی و تقویت آنها در دانشجویان ضروری است. یادگیری مبتنی بر سناریو یک رویکرد ساختاریافته است که روش انجام یک کار را در یک موقعیت واقعی مانند یک آینه منعکس می‌کند(۱). آموزش مبتنی بر سناریو(Scenario-Based Training) یک روش آموزشی است که در آن دانشجو با مواجهه با موقعیت‌های واقعی و محتمل در زمینه‌ای خاص قرار می‌گیرند. در این روش، شرح‌حال‌های مختلف ساخته می‌شود که دانشجویان باید با توجه به شرایط و معیارهای مشخص، تصمیم‌گیری کنند و راه‌حل‌های خود را پیشنهاد دهند(۲). هدف اصلی آموزش مبتنی بر سناریو، افزایش مهارت‌ها، ارتقاء دانش فنی و تقویت تصمیم‌گیری در شرایط واقعی است. با تمرین در مواجهه با سناریوهای مختلف، دانشجویان علاوه بر استفاده از دانش تئوری، توانایی پیش‌بینی را در موقعیت‌های واقعی تقویت می‌کنند(۳). در این روش، با استفاده از شبیه‌سازی‌ها، نمایش‌های تعاملی، تمرینات عملی و گاهی بازی‌های نقش، شرکت‌کنندگان با موقعیت‌های واقعی روبرو می‌شوند و با تصمیم‌گیری و عملکرد خود، پیامدهای احتمالی را تجربه می‌کنند و از آنها یاد می‌گیرند(۴).
مرادعلی زارعی پور، لیلا مختاری، محمد سعادتی،
دوره ۲۴، شماره ۰ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: کیفیت برنامه کارآموزی در رشته بهداشت عمومی تعیین‌کننده سطح مهارت اندوزی دانشجویان می‌باشد. برگزاری با کیفیت این دوره‌ی آموزشی با توجه به نیازهای متغیرجامعه در حوزه سلامت و همچنین رعایت استانداردهای آموزشی نیازمند اتخاذ رویکرد علمی و مستمر می‌باشد. هدف این مطالعه، طراحی، اجرا و ارزشیابی ارتقای کیفیت کار آموزی در عرصه رشته بهداشت عمومی در دانشکده علوم پزشکی خوی است.
روشها: مطالعه حاضر یک اقدامپژوهی می‌باشد که از نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ در دانشکده علوم پزشکی خوی شروع و تا پایان نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ ادامه داشت. مدل اقدامپژوهی ارائه شده توسط سیمونز در شش مرحله تشخیص مشکل، مرحله جمع‌آوری اطلاعات، برنامه‌ریزی، عمل/اجرا، ارزیابی و بازخورد به‌کار برده شد. داده‌ها از طریق برگزاری جلسات مصاحبه انفرادی، گروهی و بحث گروهی متمرکز با ذی‌نفعان جمع‌آوری گردید. تحلیل داده‌ها با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا صورت پذیرفت.
نتایج: براساس دیدگاه ذی‌نفعان مختلف شرکت‌کننده در مطالعه، ۱۴ مشکل مرتبط با کارآموزی شناسایی و مداخلات لازم برای رفع آنها طراحی و اجرا گردید. هدفمند شدن برنامه آموزشی دوره کارآموزی، شفاف شدن بلوپرینت آزمون و ارزشیابی کارآموزی، نظم‌بخشی و هماهنگی بهتر، همکاری مناسب فیلدهای آموزشی تجربیات ذی‌نفعان مختلف از اجرای مداخلات بود. کمبود تجهیزات آموزشی در عرصه‌های بهداشتی مورد بود که امکان مداخله وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد بهره‌گیری از روش سیستماتیک در ارزیابی و برنامه‌ریزی برای ارتقا کیفیت آموزش در عرصه کارآمد و اثربخش می‌باشد. علاوه‌بر این اتخاذ رویکرد مشارکتی در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی درسی، ارزیابی دانشجو و برنامه‌های آموزشی با توجه به دیدگاه‌های ذی‌نفعان مختلف و بهره‌گیری از مشارکت آنان نتایج بهتری را در بهبود کیفیت آموزش عالی به همراه دارد.
