مقدمه: اهمیت اخلاق به ویژه عمدهترین مبحث آن یعنی عدالت محوری در طراحی برنامههای آموزشی و نقش اساسی برنامههای آموزشی در رشد و توسعهی کشور سبب شد تا مطالعهی حاضر با هدف طراحی ابزارهای جدید برای ارزشیابی برنامههای آموزشی از منظر اخلاق و عدالتبه صورت یک مطالعه اولیه انجام شود.
روشها: مطالعه حاضر از نوع توسعهای و روانسنجی بود که در دانشکدهی پرستاری و مامایی تبریز در سال ۱۳۹۷صورت پذیرفت. جهت تدوین ابزارهای اولیه ابتدا با استفاده از مرور متون گسترده، اخلاق، عدالت و برنامههای آموزشی تعریف شد و سپس گویههای ابزارها ارائه گردید. جهت بررسی روایی صوری و محتوایی ابزارها علاوه بر روش کیفی از آمار توصیفی نیز استفاده شد و پایایی ابزارها با روش توافق بین ارزیابان (کاپا) و روش همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) مورد تأیید قرار گرفت.
نتایج: ابزار ارزشیابی برنامههای آموزشی از منظر اخلاق محوری ابتدا در ۲۵ گویه و ابزار ارزشیابی برنامه از نظر عدالت محوری ابتدا در ۳۹ گویه ارائه شد. پس از تعیین روایی صوری و محتوا به صورت کمی و کیفی، گویههای ابزارهای ارزشیابی برنامههای آموزشی از منظر اخلاق و عدالت، به ترتیب به ۲۸ و ۳۲ گویه تغییر یافتند. روایی محتوای کل ابزارها، بر اساس S-CVI/Ave به ترتیب ۳۴/۹۶ و ۰۷/۸۹ بود. ضریب کاپا برای هر یک به ترتیب ۸۷/۰ و ۸۱/۰ و ضریب آلفای کرونباخ ۷۶/۰ و ۹۲/۰ محاسبه شد.
نتیجهگیری: در این مطالعه ابزارهای ارزشیابی برنامه آموزشی از منظر اخلاق و عدالت تدوین شد که میتواند برنامه های آموزشی را از نظر غنای اصول اخلاقی مورد نیاز در حوزهی سلامت بررسی نماید. انجام مطالعات بیشتر با استفاده از ابزارهای اولیه طراحی شده، در سایر محیطهای آموزشی پیشنهاد میشود.