مقدمه: آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی هر ساله به‌منظور جذب دانشجویان برای تربیت نیروی انسانی کارآمد برگزار می‌شود. این مطالعه با هدف تحلیل نمرات آزمون ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام شد تا با دسته‌بندی رشته‌ها و دانشگاه‌ها براساس معدل و نمره تراز دانشجویان، دیدگاه دقیق‌تری در خصوص تمایل داوطلبین به رشته‌ها و دانشگاه‌های مختلف بدست آید.
روش‌ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی در سال ۱۴۰۲ در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد. داده‌ها از اطلاعات تجمیعی آزمون کارشناسی ارشد رشته‌های گروه پزشکی سال ۱۴۰۱ سازمان سنجش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استخراج گردید که شامل متغیرهای دانشگاه و رشته پذیرفته‌شده، تعداد پذیرفته‌شده، میانگین نمره‌کل تراز شده، معدل و جنس پذیرفته‌شدگان بود. در کل ۱۲۲ دانشگاه وارد و براساس تعداد پذیرش دانشجو به چهار دسته تقسیم شدند، سپس میزان همبستگی، کلاس‌بندی دانشگاه‌ها و رشته‌های تحصیلی براساس وضعیت معدل و میانگین نمرات‌کل تراز شده تحلیل شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری کروسکال‌والیس، من ویتنی و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: بین معدل و نمره‌کل ترازشده دانشگاه‌ها با وضعیت تعداد پذیرش اختلاف معنا‌دار آماری وجود داشت (۰,۰۵>P)، به‌طوری که دانشگاه‌های با پذیرش خیلی‌زیاد دارای معدل و نمره کل ترازشده بالاتری بودند و در این بین علوم پزشکی ایران و تهران به‌ترتیب بیش‌ترین و آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران کم‌ترین معدل و میانگین نمره‌کل‌تراز را داشتند. در حالی که معدل دوره کارشناسی زنان به‌صورت معناداری بیش از مردان بود (۰.۰۰۱>P) ولی نمره‌ترازشده آنها اختلاف معناداری نداشت (P=۰.۱۹۳). آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین معدل و میانگین نمره‌کل‌ترازشده پذیرفته‌شدگان در کل دانشگاه‌ها و دانشگاه‌های با تعداد پذیرش زیاد و خیلی‌زیاد رابطه معنا‌دار مثبت را نشان داد (۰.۰۵>P) و دانشگاه‌ها و رشته‌ها در سه کلاس معدل و نمره تراز بالا، متوسط و پایین قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج حاضر تفاوت دانشگاه‌ها و رشته‌های مختلف را براساس معدل و نمره‌کل ترازشده مشخص کرد، دانشگاه‌هایی که تعداد دانشجوی بیش‌تری جذب می‌نمایند، پذیرفته‌شدگان آنان دارای معدل و نمره‌کل ترازشده بالاتری بودند. از این رو تحلیل دقیق نتایج آزمونهایی از این دست، برای سیاستگذاری بهتر ضروری است.
