مقدمه: رقابتپذیری رشته‌های تحصیلی و عملکرد دانشجویان در قبولی هر دانشگاه، معیاری برای سنجیدن وضعیت آموزشی است. این مطالعه با هدف مقایسه رقابتپذیری رشته‌های تحصیلی و مقایسه عملکرد دانشجویان از هر دانشگاه علوم پزشکی در قبولی آزمون کارشناسی ارشد است.
روش‌ها: در این مطالعه مقطعی از نتایج آزمون ورودی کارشناسی ارشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سال ۱۴۰۱ استفاده شد. اطلاعات شامل درصد قبولی دانشجویان در ۴۲ رشته تحصیلی کارشناسی ارشد و از ۵۱ دانشگاه علوم پزشکی بود. درصد پایین‌تر پذیرش به منزله رقابت بیشتر در نظر گرفته شد و برای مقایسه عملکرد دانشجویان از درصد قبولی هر دانشگاه در آزمون کارشناسی ارشد، استفاده شد و از تحلیل خوشه‌بندی K-mean برای گروهبندی رقابتپذیری و عملکرد استفاده گردید.
نتایج: میانگین درصد قبولی در ۴۲ رشته مورد بررسی ۲۶/۹ درصد بود. رقابتپذیری رشته‌ها و مقایسه عملکرد دانشجویان از هر دانشگاه علوم پزشکی در چهار گروه بررسی شد که بیشترین رقابت در گروه اول شامل میکروب‌شناسی موادغذایی، فن آوری تصویربرداری پزشکی، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، تکنولوژی اتاق عمل، مهندسی پزشکی (بیوالکتریک و زیست مواد)، سم شناسی، شیمی دارویی و آموزش هوشبری با میانگین ۸/۴ درصد پذیرش بود و بهترین عملکرد در پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در گروه اول در دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان، شهید بهشتی، تبریز، تهران و ایران با میانگین پذیرش ۲۲/۱ درصد بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه در زمینه شناسایی رشته‌های رقابتی و غیررقابتی و همچنین عملکرد پذیرش بهتر و ضعیف‌تر دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد می‌تواند برای تصمیم‌گیران آموزشی در جهت بهبود وضعیت آموزشی و عملکرد دانشجویان ارزشمند باشد.
