علیرضا طاهری، سعید فرقانی، شهلا عطاپور، اکبر حسن زاده،
دوره ۱۱، شماره ۹ - ( ویژه نامه توسعه آموزش ۱۲-۱۳۹۰ ۱۳۹۰ )
چکیده
مقدمه: در هر فرآیند آموزشی، یادگیری و یاددهی به هم وابسته هستند بنابراین، اثربخشی باید از هر دو دیدگاه دانشجو و مدرس بررسی گردد تا از طریق نزدیک کردن دیدگاه‌ها بتوان به آموزش و یادگیری مؤثرتر و بهتری دست یافت. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مرتبط با آموزش بالینی اثربخش از دیدگاه مدرسان و دانشجویان دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شده است. روش‌ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، جامعه پژوهش شامل مدرسان و دانشجویان سال آخر دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هستند. که به صورت سرشماری ۲۸ عضو هیأت علمی، مربی و ۱۱۸ دانشجو وارد مطالعه شدند. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته شامل دو بخش اطلاعات دموگرافیک و عوامل مرتبط با آموزش بالینی شامل پنج حیطه کلی خصوصیات فردی فراگیر، خصوصیات فردی مدرس بالین، شرایط محیط بالین، برنامه‌ریزی آموزشی و ارزشیابی بالینی بود که ۳۲ سؤال این قسمت بر مبنای مقیاس لیکرت رتبه‌بندی و به صـورت نامطلوب تا مطلوب و به ترتیب بـا امتیازهـای ۰ تـا ۴ امتیازبنـدی گردید. از آزمون‌های توصیفی و t مستقل و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده شد. نتایج: مقایسه میـانگین مجموع امتیـاز داده شـده به پنج حیطه مورد مطالعه در هر یک ار گروه‌های مدرسان) و دانشجویان، نشان داد که در هر دو گروه، حیطه خصوصیات فردی مدرس بالینی (۰۴/۳±۷۴/۰) و خصوصیات فردی فراگیر (۹۶/۲±۶۷/۰) بالا تر از سایر حیطه‌هاست. مقایسه دیدگاه مدرسان و دانشجویان نشان داد که اختلاف میانگین نمراتدر حیطه‌های شرایط محیط بالینی و ارزشیابی بالینی تفاوت معناداری دارد(۰۵/۰p<) بدین نحو که در هر دو حیطه میانگین مجموع امتیازات دانشجویان بیشتراز مدرسان بود، شرایط محیط بالینی (۴۹/۲±۱۴/۱ در مقایسه با ۹۰/۱±۸/۰) و ارزشیابی بالینی (۵۶/۲±۰۹/۱ در مقایسه با ۹۹/۱±۹۸/۰). نتیجه‌گیری: دو حیطه خــصوصیات فــردی مــدرس بالین و خــصوصیات فــردی فراگیــر و نسبت به سایر حیطه‌ها تاثیر‌گذاری بیشتری بر آموزش بالینی دانشجویان توانبخشی دارند. لذا مورد توجه قرار دادن و تقویت ویژگی‌های فـردی مدرسان و فراگیــران، تدوین و بازنگری برنامه آموزشی نظام مند، ایجاد محیط مناسب بالینی از بعد امکانات و تجهیـز ات و کارکنـان و ارزشـیابی منظم و دقیق کارورزی و انعکاس به مسؤولین آموزشی می‌تواند اهمیت بسزایی در اثر بخشی آموزش بالینی داشته باشد.
