فریبا جعفری، فروزان طبیبیان، طیبه فاطمی،
دوره ۳، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۸۲ )
چکیده
مقدمه پایان‌نامه‌ها، یکی از منابع مهم و با ارزش اطلاعات می‌باشند که بویژه برای استفاده در کتابخانه‌های دانشگاهی از اهمیت خاصی برخوردارند. پایان‌نامه در واقع تصویری است از قالب مورد پذیرش دانشگاه در ارایه نتایج یک پژوهش. بررسی موضوعات پایان‌نامه در یک مقطع زمانی بیانگر خط سیر پژوهش دانشگاهی در همان مقطع می‌باشد. بنابراین، مطالعه‌ای با هدف تعیین ویژگی‌ها و ساختار پایان‌نامه‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش‌ها در پژوهش حاضر، کلیه پایان‌نامه‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی در دهه ۷۸-۱۳۶۸ دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از لحاظ ساختار پایان‌نامه (در بر داشتن مقدمه، روش‌ها، نتایج و بحث) و نوع پژوهش (بنیادی، کاربردی- بنیادی و کاربردی)، تجربی، نیمه تجربی و مشاهده‌ای مورد بررسی قرار گرفت و چک‌لیست مربوط به آن تکمیل شد.نتایج از پایان‌نامه‌های مورد بررسی، ۹/۸۳ درصد مربوط به دکترای عمومی، ۹/۸ درصد مقطع دکترا Ph.D.، ۳,۶ درصد کارشناسی ارشد و ۹/۰ درصد مربوط به دکترای تخصصی بود. نتایج این مطالعه نشان داد که ۹۶.۶ درصد کل پایان‌نامه‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی، کاربردی و ۴/۳ درصد بنیادی- کاربردی بوده‌اند که نسبت آن در دانشکده‌های مختلف متفاوت بوده است. همچنین ۷/۴۷ درصد پایان‌نامه‌ها توصیفی، ۲۲ درصد توصیفی- تحلیلی، ۶/۰ درصد تحلیلی، ۶/۳ درصد نیمه تجربی و ۲۶ درصد تجربی بودند. از لحاظ ساختار پایان‌نامه، تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای بین دانشکده‌های مختلف وجود داشت.بحث نتایج این مطالعه ضرورت سوق دادن هر چه بیشتر موضوعات پایان‌نامه‌ها به سمت موضوعات بنیادی و تحلیلی را نشان می‌دهد. همچنین این نتایج می‌تواند به عنوان راهنمایی برای استراتژی تدوین موضوعات پایان‌نامه‌ها مورد استفاده قرار گیرد. تفاوت‌های مشاهده شده در ساختار پایان‌نامه در دانشکده‌های مختلف، ضرورت تدوین الگویی جامع را برای تدوین و نگارش پایان‌نامه در کل دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که از آن تبعیت شود، مطرح می‌سازد.
