دانشگاه علوم پزشکی گلستان ، r_saadatmehr@yahoo.com
چکیده: (1504 مشاهده)
نظریههای پرستاری پایههای علم پرستاری را تشکیل میدهند، چارچوب و اهدافی را جهت بررسی و شناخت، تشخیص و اقدامات پرستاری مهیا میکند و ابزاری هستند که باعث میشود بالین مؤثرتر و کاملتر جلوه کند و به تشخیص تأثیرات و نتایج کمک شایانی میکند. زمانی که اهداف پرستاری برگرفته از دانش پرستاری باشند و به طور روشن و واضح تبیین شده باشند، بیماران و خانوادههایشان در جهت رسیدن و کسب مراقبتهای پرستاری تلاش مضاعف و مؤثرتری میکنند(1). استفاده از نظریههای پرستاری در مراقبت از بیماران، محیطی را برای تفکر پرستار در بررسی شرایط مختلف بیماران فراهم میکند تا پرستار بتواند بهتر شرایط را تجزیه و تحلیل کند و بهترین تصمیم را برای مراقبت از بیمار بگیرد(2). هزینههای مراقبت پرستاری کاهش یابد و کیفیت زندگی بیماران افزایش یابد(3). از جمله نظریههای پرستاری مشهورتر نزد محققان پرستاری در کشور مدل خودمراقبتی اورم، مدل سازگاری روی، تئوری فرآیند پرستاری اورالندو و انسان واحد راجرز است(1). اما تقریباً میتوان گفت همگی این نظریهها صرفا ًدر قالب طرح تحقیقی و یا پایاننامه اجرا شدهاند(4 تا6). به صورت عملی توسط پرستاران بالینی به کار گرفته نمیشوند. یکی از نویسندگان که خود یک دانشجوی دکترای پرستاری و پرستار بالینی با سابقهای است در مواجهه با درس نظریههای پرستاری در دوره دکتری و حتی وجود آن در امتحان ورودی این دوره ولی در کار بالین اثری از به کارگیری این درس را تجربه نکرده بود، لذا این سؤال پیش آمد چرا نظریههای پرستاری در سرفصل دورههای دکترا، کارشناسی ارشد و حتی کارشناسی هست و تأکید زیادی در ارائه آن میشود ولی نه در کارآموزیها و نه در محیط بالینی اثری از پیادهسازی آن نیست. در یک بررسی غیررسمی از همکاران پرستاری کارشناس و کارشناسی ارشد شاغل در بخشهای انکولوژی، مراقبتهای ویژه، اطفال، قلب، داخلی، عفونی، روانپزشکی و سوختگی، ترمیمی، ویژه نوزادان در مورد استفاده از نظریههای پرستاری در بالین سؤال نمود. از 64 همکار پرستاری حدود 77 درصد آنان حتی نام نظریههای پرستاری را نمیدانستند و فقط 11 درصد اظهار داشتند تا حدی با این نظریهها آشنا هستیم اما هیچ یک از آنها نمیدانستند چگونه و در چه مواردی باید از نظریهها در محیط کاری استفاده نمود. حلقه گمشده در این زمینه چیست، چرا میبایست درسی در سرفصل دورههای تحصیلی پرستاری باشد، در پژوهش پرستاری جایگاه داشته باشد و اما در بالین نتوان کاربرد آن را دید. مشکل در چیست، آیا با انجام پژوهشهای میدانی میتوان به پاسخ این سؤال رسید؛ شواهد داخلی در این خصوص بسیار محدود است و صرفاً به بررسی دیدگاه پرستاران پرداخته شده است و عمدتاً به موانع شخصی، آموزشی، نظریه پرداز، سازگاری سیاسی و اجتماعی پرداختهاند(7). اگرچه نباید موانع استفاده از دانش نظری در بالین، به ویژه در محیطهای بالینی غیر استاندارد را نادیده گرفت(8). یادگیری و استفاده از نظریههای پرستاری نباید محدود به کلاس باشد. تعالی بیمارستانی قطعاً نیازمند تئوریهای پرستاری برای دستیابی به نتایج مثبت مراقبت است. در این صورت وقتی بیماران و خانوادههای آنها از ما سؤال میکنند که چرا ما کاری انجام میدهیم میتوانیم به تئوریها پرستاری به عنوان راهنمای حرفهای خود استناد کنیم. از این رو قویا پیشنهاد میشود در آموزش مداوم دوباره نظریههای پرستاری که در دانشکده آموخته شده است مرور گردد تا پرستاران قادر باشند آنها را برای مراقبت از بیمار به کار برند.
Saadat Mehr R, Sanagoo َ, Jouybari L. Nursing Theories Are In Main Headlines of Courses, But There Is No Trace Of Their Application In The Practice. Iranian Journal of Medical Education 2020; 20 :184-185 URL: http://ijme.mui.ac.ir/article-1-5151-fa.html
سعادتمهر رضا، ثناگو اکرم، جویباری لیلا. نظریههای پرستاری در سرفصلهای دروس برنامههای آموزشی است ولی اثری از کاربرد آن در بالین دیده نمیشود. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی 1399; 20 () :185-184