دوره 14، شماره 11 - ( 11-1393 )
جلد 14 شماره 11 صفحات 1024-1020 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Talebi S. Confirmatory factor analysis way to achieve validity. Iranian Journal of Medical Education 2015; 14 (11) :1020-1024
URL: http://ijme.mui.ac.ir/article-1-3567-fa.html
URL: http://ijme.mui.ac.ir/article-1-3567-fa.html
طالبی سعید. تحلیل عاملی تأییدی راهی به سوی دستیابی به روایی سازه. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 1393; 14 (11) :1020-1024
دکتر سعید طالبی (استادیار)، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، فارس، ایران(saeedtaleebi@gmail.com) ، saeedtaleebi@gmail.com
چکیده: (18791 مشاهده)
سردبیر محترم مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی
مقاله‌ای با عنوان: همسانی درونی و تحلیل عاملی تأییدی مقیاس تاب‌آوری کانر -دیویدسون در دانشجویان دختر پرستاری در مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 1393 14 (10) :859-851 به چاپ رسیده است(1). با توجه به اهمیت نقد در پژوهش‌های علمی و این که همه مطالعات دارای نقاط قوت و ضعف هستند لازم است در ابتدا به نقطه قوت مقاله اشاره نمود. از نقاط قوت این مقاله می‌توان به ارائه پرسشنامه‌ای کاربردی در مطالعات مربوط به تاب‌آوری اشاره کرد.
عمده ترین انتقادات مربوط به مقاله درباره اصول تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی است که در زیر به آن اشاره می‌شود:
1- باید توجه داشت که در تحلیل عاملی، ارزش ویژه (Eigen Value) مشخص می‌کند که چه مقدار از واریانس کل به وسیله یک عامل تبیین می‌شود و هر چه مقدار ویژه عامل بیش‌تر باشد، مقدار بیش‌تری از واریانس توسط آن عامل تبیین می‌شود در این مقاله به ارزش ویژه یا میزان واریانس متغیر تاب‌آوری، اشاره نشده است(1).
2- آزمودن راه حل‌های چرخشی (Rotated Solution) و غیر چرخشی در تحلیل عاملی اکتشافی به منظور تصمیم‌گیری در مورد عامل‌ها می‌باشد و مبحثی مهم در تحلیل عاملی است اما نویسندگان محترم در مقاله خود به این موضوع نپرداخته‌اند و مشخص نیست آیا از روش مؤلفه‌های اصلی (Component Matrixa) و چرخش واریماکس (Varimax) استفاده یا روش دیگری به کار برده اند(1).
3- یکی از بازده‌های نهایی تحلیل عاملی، ماتریس عاملی نامیده می‌شود. بار عاملی را می‌توان ضرایب همبستگی (Correlation coefficient) بین عامل و متغیر دانست بارهای عاملی کم‌تر از 3/0 را می‌توان نادیده گرفت که در این مقاله گویه‌های 5 و 8 به دلیل بار عاملی کم‌تر از 3/0 حذف شده‌اند اما برای سایر سؤالات بار عاملی ذکر نشده است(1).
4- مارکلند (Markland)، جورسکاک و سوربوم (Jöreskog and Sörbom ) و گیفن و همکاران (Gefen) معیارهای پیشنهادی برای برازش یا میزان انطباق مدل ذکر کرده‌اند (4،2،3)(مثلاً: درجه آزادی((Degree of Freedom، مقادیر آماره معیارهای میزان انطباق (Goodness of Fit Index)، تعدیل یافته برازندگی(Adjusted Goodness of Fit Index)، شاخص برازندگی نرم شده(Normed-fit index)، ریشه دوم برآورد خطای تقریب(Root Mean Square Residual)، شاخص نرم نشده برازش (Non-Normed Fit Index)، شاخص تاکر – لویز(Tucker-Lewis Index)، شاخص برازش تطبیقی(Comparative Fit Index)، و ریشه دوم میانگین مجذورات پس مانده‌های استاندارد شده (Root Mean Square Error of Approximation) که در این پژوهش به مقادیر از آنها اشاره نشده است.
5- نویسنده محترم در متن مقاله ذکر کرده‌اند:"در پژوهش حاضر شاخص مذکور برابر با 24/1 بود و این نشان‌دهنده برازندگی مطلوب و قابل قبول مدل است" اما در حالی که در چکیده ذکر شده:" پس از این اصلاح، شاخص‌های مدل ساختارعاملی تک بعدی به خوبی برازش شدند" اما در متن مقاله در هیچ جا به شاخص‌های Modification Index اشاره نشده است(1).
6- در مقاله ذکر شده" نتایج به دست آمده نشان‌دهنده برازش مقیاس مورد مطالعه در حد مطلوب است و روایی هم زمان مقیاس را تأیید می‌کند" دو نکته باید اشاره کرد اولاً هیچ معیاری برای حد مطلوب بودن ذکر نشده است و دیگر این که تحلیل عاملی تأییدی راهی برای دستیابی به روایی سازه است و روایی سازه با روایی هم‌زمان متفاوت است، بنابراین برازش مدل نشانگر روایی سازه است نه هم‌زمان.
علاوه بر نکاتی که درباره تحلیل عاملی در بالا به آن اشاره شد برخی از موارد دیگر نیز وجود دارد که به اختصار به آن پرداخته می‌شود:
- در خصوص حجم نمونه باید اشاره شود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان برای جامعه 1000 نفری باید نمونه‌ای به حجم 278 نفر در نظر گرفت در حالی که در مقاله ذکر شده" جامعه آماری آن کلیه دانشجویان دختر پرستاری مقطع کارشناسی دانشگاه‌های دولتی شهر کرمانشاه و همدان در سال تحصیلی 93-1392 به تعداد 1000 نفر بودند. از جامعه آماری مورد اشاره بر اساس جدول مورگان با اطمینان 95/0 و از طریق نمونه‌برداری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تعداد 500 دانشجوی پرستاری با رعایت ملاحظات اخلاقی به عنوان شرکت کننده در پژوهش انتخاب شدند." به عبارت دیگر از 1000 نفر، تعداد 500 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند که این تعداد با جدول مورگان هم‌خوانی ندارد علاوه بر این نویسنده ذکر نکرده است که آیا پرسشنامه بازگشت داده نشده یا ناقص وجود داشته و این که در نهایت چه تعداد پرسشنامه تجزیه و تحلیل شدند.
-در مقاله ذکر شده " اگرچه میزان پایایی این ابزار در حد بالایی نبود اما ویژگی‌های دیگر آن مانند تعداد پایین سؤالات آن از مزیت‌های مهم این ابزار است."تقریبأدر هیچ متن علمی ذکر نشده که تعداد کم سؤالات نشان‌دهنده مزیت است.
- عنوان مقاله" همسانی درونی و تحلیل عاملی تأییدی مقیاس تاب‌آوری کانر -دیویدسون در دانشجویان دختر پرستاری" می‌باشد اما در قسمت چکیده یا در قسمت روش، نویسنده به توضیح پرسشنامه‌های رضایت از زندگی،خودکارآمدی عمومی و پرخاشگری پرداخته علاوه بر این در جداول 1و 3 به بررسی متغیرهای مذکور پرداخته درحالی که ارتباطی با عنوان مقاله ندارد.
نوع مطالعه: نامه به سردبیر |
موضوع مقاله:
ساير موارد
دریافت: 1393/10/17 | پذیرش: 1393/11/25 | انتشار: 1393/11/25 | انتشار الکترونیک: 1393/11/25
دریافت: 1393/10/17 | پذیرش: 1393/11/25 | انتشار: 1393/11/25 | انتشار الکترونیک: 1393/11/25
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
