مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی

مقدمه: ادراک عدالت کارکنان از نظام ارزیابی عملکرد پیش آیندی مهم برای موفقیت و اثربخشی آن است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ادراک عدالت (ظاهری، نظام‌مند، اطلاعاتی، بین فردی) از نظام ارزیابی عملکرد با تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی انجام گرفت. روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری آن شامل همه پرستاران زن و مرد شاغل در بیمارستانهای شهر رفسنجان در بهار 1392 به تعداد 600 نفر بودند که از میان آنان تعداد 253 نفر بر اساس جدول حجم نمونه میشل و جولی به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار‌های پژوهش شامل پرسشنامه‌های ادراک عدالت از نظام ارزیابی عملکرد Thurston، تعهد سازمانی Allen & Meyer و رفتارهای شهروندی سازمانی Lee and Allen بود. داده‌ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون هم‌زمان مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: بین مولفه‌های ادراک عدالت از نظام ارزیابی عملکرد با ابعاد تعهد سازمانی رابطه مثبت معنادار (01/0≥p) و بین ادراک عدالت ظاهری، نظام‌مند و اطلاعاتی از نظام ارزیابی با رفتار شهروندی سازمانی معطوف به سازمان رابطه مثبت معنادار (01/0≥p) وجود دارد. همچنین، از بین مولفه‌های ادراک عدالت فقط ادراک عدالت اطلاعاتی قادر به پیش‌بینی تعهد عاطفی و ادراک عدالت ظاهری قادر به پیش‌بینی تعهد مستمر و ادراک عدالت ظاهری و نظام‌مند قادر به پیش‌بینی تعهد هنجاری پرستاران بود. نتیجه‌گیری: از آنجایی که ادراک عدالت از نظام ارزیابی عملکرد در میان پرستاران از اهمیت به سزایی برخوردار است و در عین حال می‌تواند انواع نگرش‌ها (از جمله تعهد سازمانی) و رفتار‌های آنها (ازجمله رفتار‌های شهروندی) را متاثر سازد، بنابراین توصیه می‌شود تا رعایت عدالت از نظام ارزیابی عملکرد برای پرستاران از زمره اولویت‌های مطرح در نظام ارزیابی عملکرد قرار گیرد.