مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی

مقدمه: بازنگری برنامه درسی مبنا و ضرورتی برای توسعه آموزش محسوب می‌شود. هدف برنامه درسی دندانپزشکی عمومی تربیت دندانپزشک با حداقل توانمندی‌های مورد انتظار می‌باشد. بنابر اهمیت این رشته در ارتقا سلامت جامعه، این مطالعه با هدف نقد برنامه درسی دندانپزشکی عمومی از دیدگاه ذی‌نفعان به منظور بازنگری آن و در راستای بسته آموزش پاسخ‌گو و عدالت محور، در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در سال 1395 انجام شد.

روش‌ها: این مطالعه به روش کیفی انجام شد. گردآوری اطلاعات به روش‌های بررسی مستندات، مصاحبه‌های فردی و گروهی بود. نمونه گیری هدف‌مند با مشارکت 30 نفر از ذی‌نفعان برنامه درسی دندانپزشکی عمومی و برگزاری 10 جلسه مصاحبه انجام شد. متن مصاحبه‌ها در نرم افزار MAXQDA-10 وارد شد و با روش تحلیل محتوای کیفی هدایت شده (قیاسی) تحلیل شد.

نتایج: نقد برنامه درسی بر اساس دیدگاه ذی‌نفعان و بر اساس 3 طبقه اصلی نقاط ضعف، نقاط قوت و راه‌کارهای پیشنهادی از دیدگاه ذی‌نفعان و مطابق اجزای اصلی در برنامه درسی شامل نیازسنجی، اهداف، استراتژی‌های آموزشی، محتوا، منابع آموزشی، فضای آموزشی، فعالیت‌های یادگیری فراگیران، اجرا و ارزشیابی و در 14 درس انجام شد. به طور کلی از دیدگاه ذی‌نفعان، بازنگری برنامه درسی مفید است ولی تغییرات ناگهانی و بدون توجیه‌سازی ذی‌نفعان و فراهم نبودن بسترهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسب برای اجرا باعث شکست در اجرای برنامه درسی شده است.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد نارضایتی ذی‌نفعان از برنامه درسی دندانپزشکی عمومی به دلیل اجرای شتابزده برنامه درسی اخیراً بازنگری شده و فراهم نبودن زیرساخت‌هایی برای اجرای آن و رسیدن به اهداف ایده‌آل گرایانه برنامه درسی است. از این رو بازنگری با نیازسنجی جامع از ذی‌نفعان برنامه درسی و اجرای آزمایشی آن و همچنین فراهم‌سازی بسترهای اجرایی و توجیه‌سازی ذی‌نفعان برای توسعه و موفقیت برنامه درسی توصیه می‌شود.